Środowisko, Energia, Zmiany Klimatu

Nazwa Programu

Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu

Cel Programu

Złagodzenie zmian klimatycznych i zmniejszenie wrażliwości na zmianę klimatu

Obszary wsparcia

Energia Odnawialna, Efektywność Energetyczna, Bezpieczeństwo Energetyczne
Łagodzenie Zmian Klimatu i Adaptacja
Środowisko i Ekosystemy

Budżet Programu

164,7 mln euro, w tym:

140 mln euro z Mechanizmu Finansowego EOG
24,7 mln euro – wkład krajowy

Operator Programu

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przy wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Partnerzy Programu z Państw-Darczyńców*

*Państwa-Darczyńcy Funduszy EOG: Norwegia, Islandia, Liechtenstein

Uprawnieni beneficjenci

jednostki samorządu terytorialnego i ich związki
organizacje pozarządowe
uczelnie
przedsiębiorcy (m.in. przedsiębiorstwa przemysłowe i spółki komunalne, w tym producenci energii i ciepła czy właściciele małych elektrowni wodnych)
inne podmioty wymienione w poszczególnych naborach

Dofinansowanie projektów

Wartość dofinansowania

od 1 do 7 milionów euro – dla naborów:

- rozwój wysokosprawnej kogeneracji przemysłowej
- budowa / modernizacja miejskich systemów grzewczych i eliminacja indywidualnych źródeł ciepła

od 50 tysięcy euro do 200 tysięcy euro w ramach Funduszu Małych Grantów
od 200 tysięcy do 5 milionów euro – w zależności od naboru m.in. dla działań podnoszących świadomość nt. łagodzenia zmian klimatu i dostosowywania się do nich przez organy prowadzące szkoły, dla podnoszenia efektywności energetycznej budynków szkolnych, budowy zielono-niebieskiej infrastruktury w miastach, dla wykorzystania energii geotermalnej i modernizacji małych elektrowni wodnych

Poziom dofinansowania

od 45% do 100%, w zależności od:

charakteru danego obszaru
maksymalnych limitów związanych z obowiązującymi przepisami dotyczącymi pomocy publicznej

Partnerstwo na poziomie projektów z instytucjami z Państw-Darczyńców

Nie jest wymagane, natomiast za złożenie projektu w partnerstwie z podmiotami z Państw-Darczyńców podczas oceny merytorycznej przyznawane są dodatkowe punkty.

Sposób wyłaniania projektów

I. Nabory

Tematyka naborów

1. Realizacja inwestycji w zielono-niebieską infrastrukturę w miastach

Nabór wesprze wdrażanie przez gminy strategii łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej. Wnioskodawcy mogą ubiegać się o dofinansowanie środków mających na celu zwiększenie odporności na zmianę klimatu oraz środków mających na celu zmniejszenie emisji np. w transporcie lub innych sektorach, w tym rewitalizacji i tworzenia terenów zielonych oraz lepszego zarządzania zasobami wodnymi, takimi jak retencja wody.

2. Działania mające na celu podnoszenie świadomości w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej

Nabór wesprze wysiłki szkół mające na celu zwiększenie wiedzy uczniów na temat zmiany klimatu, w tym wdrożenie na miejscu środków łagodzących i/lub przystosowawczych na małą skalę.

3. Wzmocnione wdrażanie gospodarki o obiegu zamkniętym

Nabór wesprze działania zgodne z polską „Mapą drogową gospodarki o obiegu zamkniętym”, w tym m.in. zrównoważoną produkcję przemysłową, zrównoważoną konsumpcję i biogospodarkę.

4. Realizacja planów zarządzania ekosystemem

Nabór wesprze wdrażanie planów zarządzania obszarami chronionymi w Polsce mających na celu poprawę stanu zagrożonych gatunków i siedlisk. Obejmuje to m.in.: przeciwdziałanie fragmentacji ekosystemów, ograniczenia barier w przemieszczaniu zwierząt, ochronę i przywracanie mokradeł, utrzymanie dobrego stanu ekosystemów.

5. Zwiększona ochrona przed inwazyjnymi gatunkami obcymi

Nabór wesprze działania, które doprowadzą do ograniczenia napływu inwazyjnych gatunków obcych i zwiększą odporność gatunków rodzimych.

6. Fundusz Małych Grantów

Fundusz ten został utworzony dla organizacji pozarządowych na działania, które będą chronić i zwiększać wiedzę o ekosystemach.

7. Zwiększona efektywność energetyczna w budynkach szkolnych

Nabór wesprze modernizację budynków szkolnych poprzez kompleksowe inwestycje w zakresie efektywności energetycznej, w celu doprowadzenia ich do standardu „pasywnego” lub „prawie zerowego poziomu emisji”.

8. Rozwój wysokosprawnej kogeneracji przemysłowej i profesjonalnej

Nabór wesprze modernizację i budowę nowych mocy w zakresie kogeneracji, w tym wykorzystanie ciepła procesowego i odpadowego, w celu poprawy efektywności energetycznej przemysłu i wytwarzania energii.

9. Budowa / modernizacja miejskich systemów grzewczych i likwidacja indywidualnych źródeł ciepła

Nabór wesprze modernizację miejskich systemów ciepłowniczych, w tym, w stosownych przypadkach, wymianę źródeł energii. Wnioskodawcy mogą ubiegać się o dofinansowanie na modernizację i/lub budowę źródeł ciepła, np. rozwój połączonych źródeł ciepła, energii elektrycznej i chłodzenia, zmianę technologii konwersji energii i wykorzystania paliw, zastosowanie inteligentnych urządzeń do kontroli pogody, wykorzystanie lokalnych odnawialnych źródeł energii.

10. Budowa instalacji do produkcji granulatu z drewna i biomasy rolnej

Nabór wesprze budowę instalacji do produkcji paliwa z biomasy z drewna i resztek rolnych, w celu zmniejszenia ubóstwa energetycznego.

11. Produkcja energii geotermalnej

Nabór wesprze budowę systemów produkcji energii cieplnej z głęboko położonych złóż geotermicznych w miejscach, w których potwierdzono istnienie ekonomicznie użytecznych rezerw.

12. Zwiększenie wydajności wytwarzania energii w istniejących małych elektrowniach wodnych

Nabór wesprze modernizację istniejących małych elektrowni wodnych.

Harmonogram naborów dla Funduszy norweskich i EOG 2014-2021

Wszystkie nabory zostały ogłoszone i zamkniete (stan na październik 2022 r.)

Aktualny harmonogram

Szczegółowe informacje o naborach w Programie na stronie Operatora Programu:

II. Projekty predefiniowane

W ramach Programu finansowane są trzy projekty predefiniowane, z zakresu:

Wzmocnienia oceny przenikania zanieczyszczeń z powietrza
Opisu usług świadczonych przez ekosystemy
Budowy zdolności administracyjnych w obszarze energii geotermalnej

Ad. 1

Tytuł projektu: Wzmocnienie oceny osadzania atmosferycznego w Polsce na podstawie doświadczeń norweskich

Opis: Projekt przyczyni się do zwiększenia wiedzy na temat zanieczyszczeń, które mogą mieć negatywny wpływ na zmiany klimatu i ekosystemy. Projekt w szczególności przyczyni się do zmodernizowania systemu pomiaru i oceny zanieczyszczeń przenikających z atmosfery.

Beneficjent projektu: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska

Partner projektu z Państw-Darczyńców: Norweski Instytut Ochrony Środowiska (NILU)

Kwota wsparcia: 2 mln euro

Ad. 2

Tytuł projektu: Usługi świadczone przez główne typy ekosystemów w Polsce

Opis: Projekt przyczyni się do poprawy wiedzy na temat „usług ekosystemowych” w Polsce i zwiększenia zdolności ekspertów, zgodnie z unijną strategią ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r. i towarzyszącym procesem „Mapowania i oceny usług ekosystemowych”.

Beneficjent projektu: Wydział Zintegrowanej Geografii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM)

Partner projektu z Państw-Darczyńców: Norweski Instytut Badania Środowiska (NINA)

Kwota wsparcia: 1,7 mln euro

Ad. 3

Tytuł projektu: Budowanie zdolności administracyjnych kluczowych zainteresowanych stron w dziedzinie energii geotermalnej

Opis: Projekt przyczyni się do wzmocnienia i zwiększenia zdolności i umiejętności w zakresie energii geotermalnej kluczowych zainteresowanych stron w Polsce, od sektora publicznego do prywatnego, a także środowiska badawczego. Oczekuje się, że doprowadzi to do zwiększenia wiedzy na temat ekonomicznie użytecznych zasobów geotermalnych, a w konsekwencji do zwiększenia prawdopodobieństwa przyszłych inwestycji w energię geotermalną.

Beneficjent projektu: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk (PAN)

Kwota wsparcia: 900 tys. euro

Więcej informacji

Wydarzenia

1. Podpisanie umowy w sprawie Programu „Środowisko Energia i Zmiany Klimatu" (7 lutego 2020 r.)

2. Konferencja inaugurująca Program „Środowisko Energia i Zmiany Klimatu” (3 marca 2020 r.)